اگر از علاقهمندان موسیقی هستید، باید بدانید که موسیقی همواره نقشی محوری در زندگی دانشآموزان داشته است. موسیقی برای گفتگو، آرامش و ارتباط را عرضه میکند و در عین حال برای بسیاری از مردم دنیا، به عنوان پسزمینهای برای خاطرهانگیزترین و بهیادماندنیترین لحظات زندگی عمل میکند و عاملی است که افراد بسیاری از رخدادهای زندگی خود را با آن به یاد میآورند.
یادگیری از طریق موسیقی نه تنها ممکن است؛ بلکه عمیقا تاثیرگذار، متحولکننده و الهامبخش است.
موسیقی در هر جایی حضور دارد و این حضور معطوف به زمان و مکان خاصی نیست و از مطالعه آخر شب تا جشن گرفتن با دوستان حضوری دائمی و ملموس دارد. دنیای موسیقی، دنیای خود ماست. صدای موسیقی، ریتم زندگی روزمره ما است، به خصوص زمانی که درگیر تحصیل در دانشگاه یا مدرسه هستیم. تاثیر موسیقی خصوصا به افراد در حال آموزش کمک میکند تا از زمانهای دشوار چالشهای زندگی تحصیلی و مراحل رشد شخصی به سلامتی رد شوند.
آیا یادگیری از طریق موسیقی اصلا ممکن است؟
یادگیری از طریق موسیقی نه تنها ممکن است؛ بلکه عمیقا تاثیرگذار، متحولکننده و الهامبخش است. بسیاری از مرد میگویند که موسیقی یک زبان جهانی است. چرا باید از چنین تعبیری استفاده کرد؟ زیرا موسیقی بر روح اثر میگذارد و طنین آن بر روح مینشیند و به عنوان یک مجرا برای دستیابی به موارد سهگانهای که در ذهن جاری هستند، عمل میکند. این موارد سهگانه عبارتند از:
- اطلاعات
- احساسات
- تجربیات
شما میتوانید به روشهای خلاقانه زیادی یادگیری از طریق موسیقی را آغاز کنید. برای درک واضحتر به عنوان مثال میتوان درسهای تاریخ را از طریق ملودیهای احساسی مبتنی بر ترانههای بومی و محلی بیان کرد و دانشآموزان را با تامل در محتوای آهنگهای اعتراضی تحت تاثیر قرار داد.
این دست از آهنگها دورهها، رویدادها و احساسات را به تصویر میکشند و وقایع تاریخی را زنده میکنند. نکته بسیار جالب ماجرا این است که این تصویرسازی و قدرت بیان را به سختی میتوان در قالب کلمات رسمی کتابهای درسی گنجاند.
اما تاریخ تنها موضوعی نیست که از طریق موسیقی و آهنگ تدریس میشود. برای آموزش تلفظ، ریتم و واژگان نیز میتوان از آهنگها بهره برد. این امر به دلیلی واضح سرگرمکننده و مفید است. همچنین آهنگی که دارای جذابیت باشد، به جاسازی کلمات و ساخت عبارات جدید کمک میکند و نقشی مفید در تقویت ذهن دارد و باعث یادآوری راحتتر کلمات و عبارات میشود.
فواید موسیقی در مدارس
مشخص است که گنجاندن موسیقی در موضوعات مختلف و برنامههای آموزشی فراتر از روشهای سنتیتر تدریس است. این روش تدریس فوقالعاده در واقع رویکردی چندبعدی را ارائه میدهد که عمیقا بر هر سه بعد یادگیری تاثیر میگذارد. این سه بعد عبارتند از:
- شناختی
- عاطفی
- اجتماعی
مزایای شناختی
اول اینکه موسیقی به عنوان یک دستگاه یادآوری عمل میکند. محققان بیان میکنند که موسیقی به حفظ و یادآوری اطلاعات کمک میکند. باور کنید یا نه، حتی چیزهای پیچیده با استفاده از تونهای موسیقی آسانتر به خاطر سپرده میشوند.
این یک واقعیت شناختهشده است که صدا به طور همزمان چندین ناحیه از مغز را فعال میکند. این امر برای دانشآموزانی که سعی در یادگیری چیزهای جدید دارند به این معنا است که هنگام گوش دادن یا ساخت موسیقی، هر دو طرف تحلیل و خلاق مغز در این فرآیند درگیر هستند و این امر به نوبه خود باعث تقویت ذهنیت و تفکر کلنگر میشود.
موسیقی به عنوان یک دستگاه یادآوری عمل میکند. محققان بیان میکنند که موسیقی به حفظ و یادآوری اطلاعات کمک میکند.
متاسفانه اکنون افراد بسیاری در سرتاسر دنیا از نداشتن تمرکز کافی رنج میبرند و این وضعیت در دوران زندگی ما و عصر TikTok و فضایی که ما به شدت و به صورتی مداوم در حال دریافت اطلاعات تحریککننده مغز و بمباران اطلاعاتی هستیم، تا حدودی طبیعی است. بنابراین، به واسطه زیستن در چنین شرایطی، دانشآموزان مدرن به دنبال راههای جدیدی برای افزایش تمرکز خود هستند. یکی از این راهها صدا است، زیرا الگوهای ریتمیک تمرکز را افزایش میدهد و در نهایت باعث میشود که دانشآموزان گرایش بیشتری به کسب اطلاعات جدید و بدیع و متفاوت داشته باشند.
مزایای عاطفی
بدون هیچ شکی، موسیقی شادی را به فرآیند یادگیری اضافه میکند. وقتی افراد با یکدیگر جفت میشوند و به صورت گروهی فعالیت میکنند، جذابیت آموزش افزایش پیدا میکند و در موسیقی به خوبی افراد و سوژهها با یکدیگر جفت میشوند و به صورت گروهی با یکدیگر همراه میکنند. بهترین چیز برای زبانآموزان آن است که برای آنها یکنواختیهای مرتبط با آموزش سنتی را کاهش داد.
علاوه بر این، آموزش همراه با موسیقی باعث ارتباط با احساسات نیز میشود. مشخصا انسان موجودی است که تاثیر زیادی از احساسات خود میگیرد و به همین دلیل وقتی که به واسطه موسیقی بتوانیم احساسات را در نیز در آموزش دخالت دهیم، دروس برای دانشآموزان شخصیتر و قابل لمستر به نظر میرسند. علاوه بر این، برای درک احساسات جاری در دورههای مختلف زمانی و تاریخی، میتوان با بهره گرفتن از آهنگهایی که در آن دوران ساخته شدهاند، درک عمیقتر و همدلانهتری با مردم آن دوران به دست آورد.
یکی از بهترین نمونهها در این زمینه، فیدلیوی بتهوون است که با آن به خوبی میتوان در مورد سرنوشت انقلاب فرانسه صحبت کرد.
و در مورد استرس چه چیزی میتوانیم بگوییم؟ روانشناسان میگویند که خواص تسکیندهنده سبکهای خاص موسیقی، میتوانند باعث کاهش اضطراب شوند. این امر باعث ایجاد محیطی آرام برای یادگیری میشود و کمک میکند تا یادگیری مولدتر شکل بگیرد.
مزایای اجتماعی
مزایای اجتماعی نیز امری قابل دسترس از طریق موسیقی است. منظور از این صحبت چیست؟ منظور مشخص ما در مورد کارکرد گروهی موسیقی است. فعالیتهای موسیقایی گروهی، مانند گروه کر یا گروهنوازی، باعث ترویج همکاری میشوند. در این صورت دانشآموزان یاد میگیرند که به سخنان یکدیگر گوش بدهند و به طور هماهنگ با هم کار کنند.
همچنین این آهنگها اغلب به عنوان شروعکننده مکامله نیز عمل میکنند. وقتی نمیدانید که چگونه با همسالان خود صحبت را آغاز کنید، میتوانید به موسیقی فکر کنید و از آن کمک بگیرید. این عامل میتواند شکافها را پر کند و بین دانشآموزان مختلف باعث ایجاد ارتباط شود.
موسیقی در کلاس درس و بسترهای آنلاین
ادغام موسیقی در رویکردهای مختلف آموزشی، زندگی تحصیلی جدیدی را برای دانشآموزان به ارمغان میآورد. اما مسئله مهم چگونگی بهره گرفتن از آن است. به عنوان نمونه میتوان از آهنگهای مرتبط با موضوع فعلی تدریس و مطالعه در کلاس استفاده کرد و یا در طول یک درس تاریخ که به دوره خاصی مرتبط است، از آهنگهای آن دوران استفاده کرد تا آنها بهتر بتوانند فضای فرهنگی آن دوران را درک و احساس کنند. همچنین میتونید از ملودیهای کوتاه و آرامشبخش در زمان استراحت برای به دست آوردن آرامش و همچنین تزریق انرژی به دانشآموزان استفاده کنید.
اگر دانشآموزان شما در حال تحصیل به صورت آنلاین هستند، ممکن است این امر دشوارتر باشد؛ اما ناممکن نیست. میتوانید پلی لیست مربوط به هر درس را با دانشآموزان به اشتراک بگذارید و به دانشآموزان اجازه دهید تا آن را به صورت مستقل گوش دهند و در ادامه از آنها بخواهید تا در طول برگزاری کلاسیهای مجازی در مورد موسیقی مربوط به بحث و گفتگو بپردازند و همچنین میتوانید از آنها بخواهید ارائههایی مرتباط با موسیقی و یا ویدئوهای آموزش مربوط به درسهای خود را با استفاده از این موسیقیها بسازند. برای آزمودن تاثیر این امر حتی میتوانید در جهت ایجاد تعامل بیشتر از آهنگهای خود به عنوان موسیقی متن پسزمینه کلاسهای آنلاین و مجازی خود استفاده کنید.
برای پروژههایی که فضاهای یا دورههای تاریخی مختلف را بررسی میکنند، میتوانید برای دانشآموزان فضاسازی صوتی ایجاد کنید. علاوه بر این میتوانید از دانشآموزان بخواهید تا موضوع یک درس یا بخش را با بهره گرفتن از آهنگسازی و یا اشعار خود تفسیر کنند. با این روشهای میتوانید دانشآموزان را بیشتر با پروژههای تحصیلی خود درگیر کنید.
موسیقی بر روح اثر میگذارد و طنین آن بر روح مینشیند.
جمعبندی
چگونگی علاقه دانشآموزان به موسیقی به ما نشان میدهد که آنها موسیقی را به عنوان ترکیبی از طنین عاطفی و احساسای، خاطرات و حس هویتی که در آن شکل گرفتهاند و پرورش یافتهاند، درک میکنند. همانطور که این مقاله نشان میدهد یادگیری از طریق موسیقی فقط یک روش نیست؛ بلکه تجربهای مهیج است که شادی، کنجکاوی و اشتیاق را به فرآیند یادگیری آموزش میافزاید و در کنار کسب دانش، زیباییشنایی هنری موسیقی را نیز به آن اضافه میکند.
این مقاله ترجمهای است از مقالهای با عنوان «Engaging Students through Music: Innovative Approaches to Education» که در وبسایت مجله مگنتیک (Magnetic Magazine) منتشر شده است.
نظر شما در مورد تاثیر موسیقی بر کیفیت تحصیلی دانشآموزان چیست؟ لطفا نظر خود را در بخش کامنتها با ما به اشتراک بگذارید.