موسیقی لوفای: زیبایی شناسی نقص

لاو فیدلیتی یا وفاداری کم (Low Fidelity) یا موسیقی لوفای Lo-Fi Music سبکی است که در سال‌های اخیر در میان مخاطبان جوان موسیقی محبوبیت زیادی پیدا کرده است. لوفای نوعی موسیقی زیبایی‌شناسانه است که به واسطه نقص‌های عمدی که از سوی آهنگساز در آن تعریف شده است، به طور سنتی در سبکی است حتی در صورت ضبط استودیویی نیز همواره نقصی در آن در نظر گرفته می‌شود. این نقص‌ها، مانند نویز محیطی، اعوجاج، نت‌های خارج و ... عمدا در ساختار آهنگ حفظ می‌شوند و اغلب در موسیقی لوفای توجه زیادی به آن می‌شود و تجربه‌ای منحصر به فرد، بدیع و اصیل را برای شنونده به همراه می‌آورد.

ریشه‌های اولیه این موسیقی به اواسط قرن بیستم و زمانی باز می‌گردد که نوازندگان شروع به آزمایش تکنیک‌های ضبط خانگی کردند که کیفیت آن‌ها در حد کیفیت ضبط‌های استودیویی حرفه‌ای نبود

موسیقی لوفای چیست؟

ریشه‌های اولیه این موسیقی به اواسط قرن بیستم و زمانی باز می‌گردد که نوازندگان شروع به آزمایش تکنیک‌های ضبط خانگی کردند که کیفیت آن‌ها در حد کیفیت ضبط‌های استودیویی حرفه‌ای نبود. نمونه‌های اولیه لوفای را می‌توان در آثار هنرمندانی مثل پل مک‌کارتنی Paul McCartney پیدا کرد، جایی که او بخش‌های از اولین آلبوم انفرادی خودش با نام مک‌کارتنی را در خانه با استفاده از یک دستگاه ضبط چهار آهنگی ضبط کرد. پس از آن به طور مشابه، راک مستقل در دهه‌های ۱۹۸۰ و ۱۹۹۰ شاهد افزایش تکنیک‌های زیبایی‌شناسی لوفای بودند و گروه‌هایی مانند گایدد بای وویسز Guided By Voices و پیومنت Pavement به همین روش محبوبیت یافتند.

در عصر دیجیتال، این سبک با ترکیب عناصری از سبک‌های مختلف مانند هیپ هاپ، جز و موسیقی الکترونیک تکامل یافته و گسترش پیدا کرده است. ظهور پلتفرم‌های پخش موسیقی استریم و یوتیوب، پخش و انتشار موسیقی را برای هنرمندان آسان‌تر کرده است که منجر به افزایش انتشار محتوای موسیقی Lo-Fi در سطح اینترنت شده است و آن را به کی از پرطرفدارترین سبک‌ها در دنیای موسیقی کرده است. یکی از محبوب‌ترین سبک‌های فرعی در این دسته، لوفای هیپ هاپ است که با ضرب‌آهنگ دلپذیر و بهره بردن از سمپل‌های جز و هیپ هاپ قدیمی شناخته می‌شود.

ریشه‌های چیلدکاو و لوفای گرل

اصطلاح چیلدکاو (ChilledCow) در سال ۲۰۱۳ توسط دیمیتری، دانش‌آموزی فرانسوی در سال ۲۰۱۳ برای نشان دادن عشق خود به موسیقی چیل یا خنک ابداع شد. دیمیتری در ابتدا ترکیبی از آهنگ‌هایی از سبک‌های مختلف از جمله هیپ هاپ، جز و موسیقی الکترونیک را عرضه می‌کرد؛ اما با این حال تا زمانی که شروع به تمرکز بر روی موسیقی لوفای هیپ هاپ نکرده بود، شناخته‌شده نبود و رسمیت پیدا نکرده بود. موسیقی با ضرب‌آهنگ آارم و فضای لوفای امروزه با این اصطلاح شناخته می‌شود.

زاده شدن لوفای گرل

در سال ۲۰۱۷، چیلدکاو نماد دختر در حال مطالعه (Study Girl) که در حال حاضر بسیار شناخته شده است را معرفی کرد. این تصویر از شخصیتی از انیمه زیبای زمزمه قلب (Whisper of the Heart) ساخته شیزوکو سوکیشیما (Shizuku Tsukishima) از ساخته‌های استودیو جیبلی در سال ۱۹۹۵ الهام گرفته است و دختری در حال مطالعه را نشان می‌دهد که هم‌زمان به موسیقی نیز گوش می‌دهد؛ اگرچه این شخصیت دقیقا شخصیت همان انیمه نیست و طراحی اصیل و مختص به خود را دارد. این شخصیت توسط خوان پابلو ماچادو (Juan Pablo Machado) طراحی شد و خیلی زود بدل به نماد این کانال و سبک شد.

در ماه مارس ۲۰۲۱، ChilledCow نام خود را به Lo-Fi Girl تغییر داد و هویت کانال را شناخته‌ترین چهره و تصویرش تثبیت کرد. این تغییر همچنین با لوگوی جدیدی نیز همراه شد که یک دختر در حال مطالعه (Study Girl) را نمایش می‌گذارد و بر ارتباط این کانال با این شخصیت و همچنین ارتباط موسیقی لوفای با مطالعه و تمرکز تاکید کرد.

ویژگی‌های لوفای هیپ هاپ

لوفای هیپ هاپ Lo-fi Hip Hop با صدای کم کیفیت آن تعریف می‌شود که مشخصا نشانه تولید ضعیف نیست، بلکه یک انتخابی عمدی زیبایی‌شناسانه است. این سبک نواقصی عمدی مانند نویز پس‌زمینه، اعواج و ریتم‌های بدون بیت را در خود دارد.

موسیقی لوفای اغلب عناصری از دیگر سبک‌ها، از جمله موسیقی جز Jazz، سول Soul و امبینت Ambient را در خود دارد. این موسیقی عموما بی کلام است ولی استفاده‌های پراکنده‌ای از آواز اغلب به صورت سمپل کوتاه و تکرارشونده نیز در آن دیده می‌شود. ریتم موسیقی لوفای عموما آهسته و آرام است و فضایی آرامش‌بخش را ایجاد می‌کند که در حال حاضر این سبک مترادف با این ویژگی‌ها است.

تاثیر فن‌آوری در موسیقی لوفای

ظهور پلتفرم‌های استریم دیجیتال و نرم‌افزارهای تولید موسیقی نقش مهمی در گسترش لوفای هیپ هاپ ایفاده کرده‌اند. بندکمپ، ساندکلاد و یوتیوب بستری را برای هنرمندان مستقل فراهم کرده‌اند تا کارهای خود را به اشتراک بگذارند و در کنار آن، نرم‌افزارهایی مانند آبلتون Ableton و اف ال استودیو FL Studio تولید موسیقی را ساده‌تر و در دسترس‌تر کرده‌اند.

نمی‌توان درباره ظهور موسیقی لوفای یا هیپ هاپ لوفای بدون اشاره به پدیده بخش رادیویی ۲۴ ساعته در تمام هفته موسیقی هیپ هاپ لوفای در یوتیوب اشاره نکرد. این جریان‌ها که اغلب با انیمیشن دختر در حال مطالعه همراه است، به پس‌زمینه محبوب برای مطالعه،‌ استراحت و یا کار تبدیل شده است [مهم نیست از کدام کشور وارد یوتیوب بشوید، برای عموم افراد دنیا در بدو ورود به این پلتفرم بزرگ اشتراک ویدئو،‌ کانال لوفای گرل یکی از اولین کانال‌هایی است که نمایش داده می‌شود].

لوفای در کنار احساس راحتی و نوستالژی، بازگشت به سادگی و اصالت را نیز به مخاطب ارائه می‌دهد. احتمالا به همین دلیل است که موسیقی لوفای به موسیقی انتخابی برای بسیاری از دانشجویان و کارگران بدل شده است و بستری برای به دست آوردن آرامش و تمرکز و افزایش بهره‌وری را برای آن‌ها فراهم کرده است.

اهمیت فرهنگی لوفای هیپ هاپ

لوفای هیپ هاپ به چیزی بیش از یک سبک تبدیل شده است. این سبک در حال حاضره به عنوان یک پدیده فرهنگی شناخته می‌شود که نسلی که به دنبال آرامش در عین سادگی هستند، ارتباط برقرار کرده است. صدای نوستالژیک آن فراری از فضای پرسرعت و پراسترس  دنیای مدرن است و موسیقی متنی برای درون‌نگری، آرامش و تمرکز فراهم کرده است.

این سبک همچنین باعث ایجاد حس اجتماعی در بین شنوندگان شده است. بسیاری از کانال‌های یوتیوب دارای ویژگی‌های چت زنده هستند که به شنوندگان از سراسر جهان اجازه می‌دهد تا با افرادی با حس و عشق مشترک نسبت به موسیقی ارتباط برقرار کنند.

زیبایی‌شناسی و جذابیت موسیقی لوفای

موسیقی لوفای اغلب با زیبایی‌شناسی خاصی همراه است؛ هم از نظر موسیقی و هم از نظر بصری. از نظر موسیقی، این موسیقی اساسا ساده و مینیمال است و وجود عیوبی مانند صدای خش‌خش نوار، صدای ترق و تروق صفحه واینل و صداهای مختلف پس‌زمینه [که بعضا صدای طبیعت است] کمک می‌کند که بسیاری از شنوندگان آن را آرامش‌بخش و آسایش‌آور تعریف کنند.

از نظر بصری این سبک اغلب دارای آثار هنری است که نماهای بدیع و دنج، نماهایی از داخل منزل، انیمیشن‌های دوره وینتیج و ... است که عموما با دست ترسیم شده‌اند. این عناصر بصری، شنونده را در ترکیبی از زیبایی‌شناسی صدا و بصری آرام غوطه‌ور می‌کند. بسیاری از شنوندگان از آن برای مطالعه، کار و یا صرفا استراحت استفاده می‌کنند.

ریشه‌های لوفای جز

سبک لوفای جز Lo-Fi Jazz از جنبشی دیرین‌تر و بزرگ‌تر از موسیقی لوفای شروع شد. در دهه‌های ۱۹۵۰ و ۱۹۶۰ نوازندگان شروع به آزمایش تکنیک‌های جدیدی در ضبط موسیقی کردند که در آن به صورت عمدی نویزهای محیطی و نواقصی گنجانده می‌شد. جز با ماهیت بداهه‌نوازی و تاکید بر بیان احساس، یک بستر مناسب برای ارائه زیبایی‌شناسی لوفای بود.

لوفای جز اغلب به خاطر صدای آرامش‌بخش و ملایمش شناخته می‌شد که با استفاده از سازهای جز طلیف‌تر مانند ساکسیفون، پیانو و کنترباس همراه با صدای کم‌کیفیت و قدیمی ساخته می‌شد. این سبک اغلب شامل صداهای پس‌زمینه مانند صدای ترق و تروق وانیل، صداهای باران یا فضای کافه می‌شود که باعث ایجاد فضایی صمیمی و آرام برای مخاطب می‌شود.

هنرمندان و آلبوم‌های محبوب

هنرمندان متعددی از جمله بیل ایوانز Bill Evans، چت بیکر Chet Baker و مایلز دیویس Miles Davis سهم قابل توجهی در گسترش موسیقی لوفای جز داشته‌اند. در دوران اخیر نیز هنرمندانی نظیر Tomppabeats، [bsd.u] و Idealism عناصر پرشماری از موسیقی الهام‌گرفته از جز را در آثار خود گنجانده‌اند.

لوفای جز در عصر دیجیتال محبوبیت پیدا کرده است و به ویژه در میان دانشجویان و کارگرانی که به دنبال موسیقی پس‌زمینه آرامش‌بخش هستند، طرفداران زیادی دارد. پلتفرم‌های استریمی مانند یوتیوب و اسپاتیفای دارای تعداد زیادی پلی لیست لوفای جز هستند که اغلب برای مطالعه، کار یا فقط استراحت به کار برده می‌شوند.

ظهور موسیقی لوفای تولید موسیقی را نیز دموکراتیک‌تر کرده است.

نقش لوفای در فرهنگ مدرن

در دنیای پرشتاب امروز که فن‌آوری‌های پیشرفت با سرعتی بی‌مانند توسعه پیدا می‌کنند، موسیقی به عنوان پادزهری در برابر تاثیر مخرب سبیل عظیم کمال‌گرایی دیجیتال عمل می‌کند. لوفای در کنار احساس راحتی و نوستالژی، بازگشت به سادگی و اصالت را نیز به مخاطب ارائه می‌دهد. احتمالا به همین دلیل است که موسیقی لوفای به موسیقی انتخابی برای بسیاری از دانشجویان و کارگران بدل شده است و بستری برای به دست آوردن آرامش و تمرکز و افزایش بهره‌وری را برای آن‌ها فراهم کرده است.

علاوه بر این، ظهور موسیقی لوفای تولید موسیقی را نیز دموکراتیک‌تر کرده است [و فضای بازتر فراتر از قدرت شرکت‌های بزرگ صنعت موسیقی مهیا کرده است]. با یک لپ تاپ و چند ابزار ارزان‌قیمت، هر کسی می‌توان آهنگ‌های خود را ایجاد و منتشر کند و موانع بین هنرمند و مخاطب را از میان بردارد و در نهایت باعث تفویت حس اجتماعی فراگیری شود.

وجه تمایز موسیقی لوفای

موسیقی لوفای به دلیل ماهیت آرامش‌بخش و محجوب آن به عنوان موسیقی مناسب برای مطالعه رواج پیدا کرده است. بسیاری از دانش‌آموزان، دانشجویان و کارگران برای بهبود تمرکز و بهبود بهره‌وری از موسیقی Lo-Fi یا Lofi‌ بهره می‌برند. کانال‌هایی مانند لوفای میوزیک یوتیوب (Lo Fi Music YouTube) میلیون‌ها مشترک جذب کرده‌اند و استریم پایان‌ناپذیری از آهنگ‌های آرامش‌بخش و ملایم را برای مخاطبان فراهم کرده‌اند.

موسیقی لو-فای قرون وسطی Medieval Lo-Fi یا به صورت خلاصه‌تر لوفای یک زیر سبک است که صدای لوفای را با عناصر موسیقی قرون وسطی ترکیب می‌کند و ترکیبی منحصر به فرد ایجاد می‌کند که شنوندگان را به قرون وسطی می‌برد.
تعریف موسیقی لو-فای بسیار گسترده است و می‌تواند شامل انواع سبک‌های موسیقی باشد، اما عموما به موسیقی اطلاق می‌شود که صدایی عمدا خام یا صیقل‌نخورده دارد. این بخش اصلی از معنای موسیقی لوفای است که همه‌چیز در مورد ایجاد یک فضای خاص، اغلب نوستالژیک یا آرامش‌بخش را در خود دارد.

برای تولیدکنندگان محتوا، موسیقی Lo-Fi به واسطه نداشتن حق کپی رایت برای انتشار در یوتیوب ارزش مضاعفی دارد. منابع بسیاری برای دسترسی به موسیقی لو-فای بدون حق امتیاز و کپی رایت وجود دارد که می توان از آن‌ها در ویدیوهای YouTube بدون خطر نقض کپی رایت استفاده کرد.

سایر ویژگی‌ها و روش‌های جستجوی موسیقی لوفای در یوتیوب

ساخت موسیقی لو-فای مستلزم داشتن دانش تولید موسیقی است و اغلب شامل استفاده از نرم‌افزار برای ایجاد بیت‌ها، افزودن افکت‌ها و دست‌کاری صداها است. آموزش‌های آنلاین زیادی برای افرادی که علاقه‌مند ساخت موسیقی لو-فای هستند، وجود دارد.

امکانات زیادی نیز برای دانلود موسیقی Lo-fi (lofi) به صورت گسترده در دسترس است. بسیاری از هنرمندان موسیقی لوفای خود را به صورت رایگان برای دانلود و لذت بردن مخاطبان در بستر آفلاین ارائه می‌کنند.

سرعت موسیقی لوفای معمولا در محدوده 70 تا 90 ضربه در دقیقه قرار می‌گیرد  که به ایجاد احساس آرامش در مخاطب کمک می‌کند.

هنرمندان موسیقی لو-فای تنوع و گستره زیادی دارند و از تولیدکنندگان در اتاق خواب گرفته تا نوازندگان معتبرتر در بین آن‌ها دیده می‌شود. برخی از آهنگ‌های موسیقی لو-فای حتی به موفقیت‌هایی در عرصه جریان اصلی موسیقی نیز دست یافته‌اند.

موسیقی لوفای به عنوان موسیقی پس‌زمینه (Background Music) در محیط‌های مختلف، از کافی‌شاپ تا فضاهای اداری، برای ایجاد فضایی آرام و سازنده استفاده می‌شود.

در عصر دیجیتال، این سبک با ترکیب عناصری از سبک‌های مختلف مانند هیپ هاپ، جز و موسیقی الکترونیک تکامل یافته و گسترش پیدا کرده است

بحث پایانی در مورد موسیقی لوفای

موسیقی Lo-Fi، با صدای ناقص و نوستالژیک خود، جایگاه منحصر به فردی را در چشم‌انداز موسیقی مدرن ایجاد کرده است. این سبک نه تنها به عنوان یک موسیقی متن آرامش‌بخش برای زندگی روزمره ما عمل می‌کند، بلکه به عنوان یادآور زیبایی در نقص و اصالت نیز مطرح است. همان‌طور که ما به حرکت در دنیایی که از کمال دیجیتالی اشباع شده است، ادامه می دهیم؛ جذابیت خام و صیقل‌نیافته موسیقی لوفای، فرصتی را برای رسیدن به آرامش ارائه می‌دهد که باعث می‌شود محبوبیت این سبک روزبه‌روز افزایش پیدا کند.

آیا شما هم از طرفداران موسیقی لوفای هستند؟ شما برای رسیدن به آرامش در این دنیای آرامش‌گزیر، چه راهکاری دارید و به سبکی از موسیقی گوش می‌دهید؟ خوشحال می‌شویم که در بخش کامنت‌ها از نظر شما آگاهی پیدا کنیم.

می‌توانید آلبوم‌های اختصاصی این سبک و همچنین آلبوم‌های استودیویی بی‌کلام این سبک را از دنیای موسیقی دانلود کنید و در فضای بی‌پایان سرشار از آرامش این سبک غوطه‌ور شوید.

این مقاله، ترجمه مقاله‌ای با عنوان موسیقی لوفای: زیبایی شناسی نقص (Lofi Music: The Aesthetic of Imperfection) نوشته چیوما اگوزوراکو (Chioma Eguzoraku) از وب‌سایت میوزیک گیتوی (Music Gateway) است که در آگوست ۲۰۲۳ منتشر شده است.

منبع